07:44, 29/03/2024
Chào mừng bạn đến với trang thông tin điện tử VKSND tỉnh Điện Biên

Thực trạng và giải pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy qua biên giới trên địa bàn tỉnh Điện Biên

        Điện Biên là một tỉnh miền núi cực tây của Tổ quốc, có diện tích tự nhiên 9.562,9 Km2, dân số khoảng 540 nghìn người, gồm có 19 dân tộc sinh sống, trong đó dân tộc Thái chiếm tỷ lệ cao nhất 38,1%, tiếp đó là dân tộc Mông  34,9%, dân tộc Kinh  18,5%. Điện Biên là tỉnh duy nhất có chung đường biên giới với hai Quốc gia là Trung Quốc và Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào, trong đó biên giới với nước bạn Lào dài 360Km, biên giới với Trung Quốc dài 40,8Km. Địa hình rừng núi hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn. Trên tuyến biên giới Việt – Lào có  cửa khẩu Quốc tế Tây Trang và cửa khẩu quốc gia Huổi Puốc. Trên tuyến biên giới Việt – Trung dự kiến mở cặp cửa khẩu A Pa Chải Việt Nam – Long Thành Trung Quốc thành cửa khẩu quốc gia.

        Tình hình tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh Điện Biên từ nhiều năm nay vẫn đang là điểm nóng. Tỉnh ủy, hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân tỉnh tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo các ngành chức năng nỗ lực đấu tranh phòng chống, kiểm soát ma túy, rất nhiều đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với số lượng đặc biệt lớn đã bị bắt giữ, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, điển hình như vụ: Đặng Thị Chanh và đồng phạm đã mua bán trót lọt 124 bánh Heroin; vụ Tòng Thị Sen và đồng phạm mua bán trót lọt 323 bánh Heroin; vụ Sùng A Minh và đồng phạm mua bán trót lọt 1.070 bánh Heroin.

         Ma túy phát hiện trên địa bàn tỉnh Điện Biên chủ yếu là Heroin, Methamphetamine, thuốc phiện thẩm lậu từ khu vực “Tam giác vàng” qua Lào, rồi vận chuyển vào Điện Biên. Tại khu vực giáp ranh biên giới Việt Lào, đặc biệt là trên tuyến biên giới thuộc huyện Điện Biên, điển hình các xã: Na Ư, Pa Thơm, Thanh Chăn, Thanh Hưng, Thanh Luông, Mường Lói. Nhiều trùm ma túy người Lào dựng lán trại trong rừng, sử dụng công cụ ép Heroin thành bánh rồi bán cho các đối tượng người Việt Nam Sang mua. Chúng sẵn sàng cho nợ một phần tiền, hoặc nợ toàn bộ, khi  bán được ma túy mới phải trả tiền. Lợi dụng địa hình rừng núi hiểm trở, các đối tượng phạm tội ma túy người Việt Nam thường luồn đường rừng sang biên giới mua ma túy, đưa về Điện Biên, từ Điện Biên các đối tượng vận chuyển bằng ô tô, xe máy đi các tỉnh Lào Cai, Sơn La, Hải Phòng, Quảng Ninh, Lạng Sơn rồi đưa sang Trung Quốc tiêu thụ. Một phần chúng sử dụng bán lẻ cho các đối tượng trên địa bàn.  Số người nghiện ma túy là một lực lượng tiêu thụ ma túy không hề nhỏ.
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy giai đoạn 2012 – 2015, các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Điện Biên đã phát hiện, khởi tố điều tra 2.005 vụ / 2.483 bị can phạm tội về ma túy. Trong đó người dân tộc thiểu số thực hiện là 1.664 vụ / 2.085 bị can (chiếm tỷ lệ 83% về số vụ, 84% về số bị can). Theo số liệu thống kê của Ngành kiểm sát, trong 3 năm 2012 – 2014 số người dân tộc thiểu số của tỉnh Điện Biên phạm tội về ma túy chiếm tỷ lệ 23% số người dân tộc phạm tội ma túy trên toàn quốc, một con số đáng báo động. Thu giữ: 155 kg Heroin, 8,02kg thuốc phiện, 57.251 viên ma túy tổng hợp (Methamphetamine).
Tội phạm ma túy do người có Quốc tịch Lào thực hiện tại Việt Nam đã giảm đáng kể các cơ quan chức năng chỉ phát hiện, bắt, khởi tố  9 vụ / 11 bị can giảm đáng kể so với những năm trước. Do Cơ quan pháp luật Việt Nam đấu tranh mạnh với tội phạm ma túy, nên các đối tượng mua bán ma túy có quốc tịch Lào không trực tiếp vận chuyển ma túy sang Việt Nam mà chỉ tập kết ma túy tại khu vực giáp ranh để người Việt Nam sang mua.

         Nguyên nhân dẫn đến tình hình tội phạm ma túy diễn biến phức tạp và gia tăng:
        Do lợi nhuận  cao và thậm chí là rất cao nên nhiều đối tượng muốn làm giàu nhanh chóng bằng con đường bất chính đã tham gia mua bán trái phép chất ma tuý, chúng không từ bất kỳ thủ đoạn nào để mua bán,  vận chuyển ma túy từ Lào vào tỉnh Điện Biên tiêu thụ và đưa đi các tỉnh khác. Số đối tượng nghiện ma tuý trên địa bàn là tương đối lớn (9.669 người), nhu cầu sử dụng ma tuý của các đối tượng này là rất cao, nhiều đối tượng để có tiền sử dụng ma tuý đã thực hiện hành vi bán lẻ để kiếm lời. Công tác cai nghiện mặc dù được các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm, nhưng  công tác giám sát giáo dục, quản lý sau cai nghiện chưa đạt hiêụ quả, tỷ lệ tái nghiện sau cai gần như là 100%. Các đối tượng phạm tội ma tuý sau khi mãn hạn tù trở về địa phương chưa được chính quyền quan tâm tạo công ăn, việc làm ổn định, thường bị người thân và gia đình xa lánh do đó lại tiếp tục phạm tôị.

        Công tác tuyên truyền còn đơn điệu, chất lượng, hiêụ quả chưa cao, chưa thật sự đi vào đời sống của người dân.
Các cơ quan trực tiếp đấu tranh phòng, chống tôị phạm về ma tuý lực lượng còn mỏng, kinh phí chưa đáp ứng được yêu cầu, các trang thiết bị, công cụ hỗ trợ còn thiêú, việc phát hiện chủ yêú dựa vào trực giác của con người, trong khi đó các đôí tượng phạm tôị ngày càng hoạt động tinh vi hơn, xảo quyệt hơn, chúng dùng mọi biện pháp, mọi thủ đoạn để trốn tránh sự phát hiện của các cơ quan chức năng, nhiều đối tượng hết sức manh động dùng cả vũ khí để chống trả lại lực lượng bắt giữ, nên việc phát hiện, ngăn chặn tội phạm ma túy chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu, vẫn còn nhiều vụ tham gia mua bán ma tuý trong một thời gian dài mới bị phát hiện bắt giữ hoặc có trường hợp khi đối tượng phạm tội sang đến các tỉnh khác mới bị phát hiện. Nhiều đường dây mua bán trái phép chất ma tuý lớn thường hoạt động một cách khép kín theo dòng họ, gia đình, chúng phân công theo từng mắt xích cụ thể, việc thâm nhập vào các đường dây này để phá án là hết sức khó khăn. Hoặc khi  trường hợp một đối tượng trong đường dây bị phát hiện là các đối tượng còn lại lập tức bỏ trốn khỏi địa phương. Nhiều vụ án  ma tuý lớn xuyên quốc gia, nhiều đối tượng ở nhiều địa phương khác nhau tham gia, nên việc điều tra xác minh để giải quyết triệt để vụ án gặp rất nhiều khó khăn.

        Mặc dù có nhiều khó khăn như vậy, công tác đấu tranh phòng, chống ma túy vẫn đạt được những kết quả rất đáng khích lệ.

        Trong giai đoạn 2012 đến 2015 các lực lượng chức năng tỉnh Điện Biên phát hiện, khởi tố 2.005 vụ / 2.483 bị can, trong đó lực lượng Biên phòng phát hiện khởi tố 26%, lực lượng Công an phát hiện 74%. Viện kiểm sát đã truy tố 1.883 vụ / 2.363 bị can. Tòa án đã xét xử 1.871 vụ / 2.352 bị cáo. Do làm tốt công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm nên không có trường hợp nào phải đình chỉ điều tra vì không phạm tội, không có trường hợp nào Tòa án tuyên không phạm tội, không có trường hợp nào Tòa phúc thẩm tuyên hủy án vì lý do thiếu chứng cứ.
          Để nâng cao hiệu quả công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra; kiểm sát chặt chẽ hoạt động điều tra, chống oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm về ma túy” đòi hỏi công tác quản lý, chỉ đạo điều hành của Lãnh đạoViện kiểm sát nhân dân tỉnh, Lãnh đạo phòng nghiệp vụ phải có những giải pháp thiết thực, hiệu quả, những giải pháp đó là:

          Một là: Phải quán triệt và thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng:
      Quán triệt, triển khai thực hiện Chỉ thị 48-CT/TWVề "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng,chống tội phạm trong tình hình mới"

       Tiếp tục thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 15-CT/TW ngày 07/7/2007 của Bộ Chính trị "về sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác điều tra, xử lý các vụ án và công tác bảo vệ Đảng". Đối với các vụ án xâm phạm an ninh quốc gia; những vụ án dư luận xã hội quan tâm; những vụ án có yếu tố nước ngoài Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên đều phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng báo cáo xin đường lối của Thường trực tỉnh ủy một cách kịp thời theo đúng quy định.
         Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Cán sự Đảng, Đảng ủy, Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên trong việc thực hiện nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong  Kế hoạch số 1815/KH-VKS-P2 ngày 01/11/2012 của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên về thực hiện Chiến lược quốc gia phòng, chống và kiểm soát ma túy đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 trong ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên; Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy giai đoạn 2012-2015. Xác định rõ công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, thường xuyên, liên tục và lâu dài.
        Tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp đã nêu trong Chỉ thị số 21/CT-TW, nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy; ngăn chặn có hiệu quả ma túy xâm nhập vào Việt Nam. Tập trung giải quyết cơ bản tình hình phức tạp về ma túy tại các địa bàn, tuyến trọng điểm tạo chuyển biến tích cực trong công tác phòng, chống ma túy ở các huyện, thị xã, thành phố.
         Công tác phòng, chống ma túy cần được lồng ghép với thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống tội phạm và các chương trình kinh tế xã hội khác nhằm phát huy có hiệu quả tối đa các nguồn lực.
         Thực hiện Quyết định số 1001/QĐ-TTg ngày 27/6/2011 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Chiến lược quốc gia phòng, chống và kiểm soát ma tuý ở Việt Nam đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030; Kế hoạch số 88/KH-VKSTC ngày 13/9/2012 của Viện kiểm sát nhân dân Tối cao về Kế hoạch thực hiện Chiến lược quốc gia phòng, chống và kiểm soát ma tuý ở Việt Nam đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 trong ngành Kiểm sát nhân dân;
          Căn cứ chức năng, nhiệm vụ của Viện kiểm sát nhân dân trong đấu tranh phòng, chống ma tuý, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên xây dựng Kế hoạch thực hiện Chiến lược quốc gia phòng, chống và kiểm soát ma tuý ở tỉnh Điện Biên đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 với mục tiêu:
          Nâng cao ý thức trách nhiệm, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức của toàn thể cán bộ, Kiểm sát viên ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên về phòng, chống ma tuý; góp phần xây dựng xã hội văn minh, lành mạnh, đảm bảo an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội; tạo ra môi trường trong sạch, lành mạnh  phục vụ cho sự nghiệp phát triển bền vững của đất nước.
          Thông qua hoạt động thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử các vụ án ma tuý, kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam tích cực hỗ trợ ngăn ngừa có hiệu quả và xử lý kịp thời, nghiêm minh đối với tội phạm về ma tuý, kiến nghị nâng cao hiệu quả công tác quản lý cai nghiện, sau cai nghiện.
         Hai là: Phối hợp chặt chẽ giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra, Bộ đội biên phòng, Hải quan, Toà án trong đấu tranh phòng, chống tội phạm về, ma túy:
          Viện kiểm sát thường xuyên phối kết hợp chặt chẽ với các cơ quan Công an, Hải quan, Bộ đội Biên phòng, Tòa án trong đấu tranh triệt phá các đường dây, tụ điểm mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, xử lý các vụ tội phạm về ma túy. Hàng quý tổ chức họp liên ngành để xác định các vụ án trọng điểm và tổ chức các phiên tòa xét xử lưu động tại các địa bàn trọng điểm về ma túy để tuyên truyền giáo dục ý thức chấp hành pháp luật cho người dân.                Trong các đợt cao điểm phòng, chống tội phạm ma túy, Viện kiểm sát tỉnh đã chủ động đề ra kế hoạch chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ và Viện kiểm sát cấp huyện phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong việc phân loại xử lý tin báo tố giác tội phạm và trong quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử.
          Đặc biệt là công tác đấu tranh với các đường dây mua bán ma túy lớn từ phía nước bạn Lào, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên đã tham mưu cho Tỉnh ủy tăng cường lãnh đạo chỉ đạo Bộ đội Biên phòng tỉnh phối hợp với cơ quan An ninh các tỉnh Phong Sa Ly, Luông Fra Băng nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào tiến hành triệt phá các ổ nhóm mua bán ma túy lớn ngay trên đất Lào, nhằm ngăn chặn, hạn chế lượng ma túy tuồn vào Việt Nam. Trong 4 năm đã triệt phá được nhiều băng, ổ nhóm lớn, điển hình như: ngày 01/5/2013 Biên phòng tỉnh Điện Biên phối hợp với Hải Quan tỉnh Điện Biên và An ninh tỉnh Phong Sa Ly tiến hành khám xét khẩn cấp nơi ở của 3 đối tượng Tòng Dia, Tòng Dình, Chứ Mua Ly trú tại bản Pa Hốc, huyện Mường Mày, tỉnh Phong Sa Ly, tại xưởng chế xuất, chế ép của 3 đối tượng đã thu giữ được 34 bánh Heroin, 15,3Kg bột Heroin (tương đương 75 bánh), 64,5 Kg chất phụ gia dùng cho chế ép Heroin; 5 khẩu súng quân dụng, 1.500 viên đạn súng quân dụng; 28 Kg thuốc nổ, 672 kíp nổ; một số công cụ dùng cho việc ép Heroin.
          Phối hợp chặt chẽ các Cơ quan tiến hành tố tụng để giải quyết những vấn đề khó khăn, vướng mắc trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử. Viện kiểm sát đã chủ động ký kết quy chế phối hợp về giải quyết án hình sự; về giải quyết án ma túy; về tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm và phiên tòa hình sự sơ thẩm lưu động.
Phối hợp với Sở Lao động thương binh và xã hội trong việc nắm số liệu người nghiện ma tuý và công tác cai nghiện tại trung tâm, cai nghiện  tại cộng đồng; công tác quản lý sau cai nghiện, dạy nghề, tạo việc làm ở cơ sở. Trên cơ sở đó tham mưu cho Lãnh đạo ban hành Kiến nghị với Chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng, các cấp chính quyền cơ sở tăng cường công tác quản lý người nghiện, người sau cai nghiện; kiềm chế sự gia tăng người nghiện mới; tổ chức thực hiện việc lập hồ sơ người nghiện để đề nghị Tòa án nhân dân cấp huyện áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
          Ba là: Nâng cao kỹ năng thực hành quyền công tố trong hoạt động điều tra, kiểm sát chặt chẽ hoạt động điều tra án an ninh, ma túy, nhằm chống oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm
         Với phương châm “Tăng cường trách nhiệm công tố, gắn công tố với hoạt động điều tra; kiểm sát chặt chẽ hoạt động điều tra, chống oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm".
Để làm tốt công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra các vụ án hình sự về an ninh, ma túy đòi hỏi Lãnh đạo, Kiểm sát viên phải nâng cao kỹ năng trong từng khâu công tác nghiệp vụ, cụ thể là:
         Nâng cao kỹ năng kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố
        Phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra và các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, tiến hành tiếp nhận, xác minh giải quyết các tố giác, tin báo về tội phạm  ma túy và kiến nghị khởi tố đảm bảo đúng theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự và Thông tư liên tịch số 06/2013/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC ngày 02/8/2013.
         Nâng cao kỹ năng trong công tác kiểm sát việc lập biên bản bắt người phạm tội quả tang; khám xét, thu giữ vật chứng, trưng cầu giám định
Hầu hết các vụ án ma túy được phát hiện qua hình thức bắt quả tang. Do vậy, Kiểm sát viên phải chú ý việc lập biên bản bắt người phạm tội quả tang, vì đây là chứng cứ, tài liệu điều tra ban đầu rất quan trọng đối với việc giải quyết vụ án, Người chứng kiến việc lập biên bản bắt người phạm tội quả tang phải là người có năng lực hành vi và phải ghi rõ lai lịch của họ để phục vụ cho việc lấy lời khai trong các giai đoạn tố tụng tiếp theo
Nâng cao kỹ năng trong việc phê chuẩn quyết định khởi tố bị can và áp dụng biện pháp ngăn chặn
Nâng cao kỹ năng trong việc đề ra yêu cầu điều tra bằng văn bản
Nâng cao kỹ năng hỏi cung bị can
Nâng cao kỹ năng trong việc xây dựng cáo trạng
Nâng cao kỹ năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động điều tra
 
         Bốn là:
Nâng cao kỹ năng thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử sơ thẩm án ma túy.

          Năm là: tăng cường công tác hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ đối với Viện kiểm sát cấp huyện

         Sáu là: Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy.

           Tóm lại: Do có sự cải tiến, đổi mới trong công tác quản lý, chỉ đạo điều hành, công tác hướng dẫn, kiểm tra, công tác ban hành kiến nghị. Nên trong bốn năm qua chất lượng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử án, ma túy của Ngành kiểm sát tỉnh Điện Biên đã được nâng lên rõ rệt. Đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy trong tình hình mới, góp phần ổn định tình hình an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn./.
 

 
Tác giả bài viết: Người thực hiện: Nguyễn Hữu Sơn – Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên Số điện thoại: 0912369233.

Ý kiến bạn đọc

 

Liên kết

  • Đang truy cập: 456
  • Khách viếng thăm: 451
  • Máy chủ tìm kiếm: 5
  • Hôm nay: 33663
  • Tháng hiện tại: 2634182
  • Tổng lượt truy cập: 23277562
2
1